Sennacherib Invades Judah

וַיְהִ֡י
way·hî
And it came to pass
בְּאַרְבַּע֩
bə·’ar·ba‘
in four
עֶשְׂרֵ֨ה
‘eś·rêh
[and] ten
שָׁנָ֜ה
šā·nāh
the year
לַמֶּ֣לֶךְ
lam·me·leḵ
of king
、 חִזְקִיָּ֗הוּ
ḥiz·qî·yā·hū,
עָלָ֞ה
‘ā·lāh
[that] came up
סַנְחֵרִ֤יב
san·ḥê·rîḇ
מֶֽלֶךְ־
me·leḵ-
אַשּׁוּר֙
’aš·šūr
עַ֣ל
‘al
כָּל־
kāl-
עָרֵ֧י
‘ā·rê
、 יְהוּדָ֛ה
yə·hū·ḏāh
of Judah
הַבְּצֻר֖וֹת
hab·bə·ṣu·rō·wṯ
. וַֽיִּתְפְּשֵֽׂם׃
way·yiṯ·pə·śêm.
and took them .
וַיִּשְׁלַ֣ח
way·yiš·laḥ
And sent
מֶֽלֶךְ־
me·leḵ-
the king
אַשּׁ֣וּר ׀
’aš·šūr
אֶת־
’eṯ-
-
רַב־
raḇ-
-
שָׁקֵ֨ה
šā·qêh
מִלָּכִ֧ישׁ
mil·lā·ḵîš
יְרוּשָׁלְַ֛מָה
yə·rū·šā·lə·māh
אֶל־
’el-
to
הַמֶּ֥לֶךְ
ham·me·leḵ
חִזְקִיָּ֖הוּ
ḥiz·qî·yā·hū
בְּחֵ֣יל
bə·ḥêl
with a army
כָּבֵ֑ד
kā·ḇêḏ;
וַֽיַּעֲמֹ֗ד
way·ya·‘ă·mōḏ,
and he stood
בִּתְעָלַת֙
biṯ·‘ā·laṯ
by the aqueduct from
הַבְּרֵכָ֣ה
hab·bə·rê·ḵāh
the pool
הָעֶלְיוֹנָ֔ה
hā·‘el·yō·w·nāh,
בִּמְסִלַּ֖ת
bim·sil·laṯ
on the highway to
שְׂדֵ֥ה
śə·ḏêh
the Field
. כוֹבֵֽס׃
ḵō·w·ḇês.
of Fuller .
וַיֵּצֵ֥א
way·yê·ṣê
And came out
אֵלָ֛יו
’ê·lāw
to him
、 אֶלְיָקִ֥ים
’el·yā·qîm
、 בֶּן־
ben-
son
חִלְקִיָּ֖הוּ
ḥil·qî·yā·hū
אֲשֶׁ֣ר
’ă·šer
עַל־
‘al-
、 הַבָּ֑יִת
hab·bā·yiṯ;
the household
וְשֶׁבְנָא֙
wə·šeḇ·nā
and Shebna
、 הַסֹּפֵ֔ר
has·sō·p̄êr,
the scribe
、 וְיוֹאָ֥ח
wə·yō·w·’āḥ
and Joah
、 בֶּן־
ben-
son
אָסָ֖ף
’ā·sāp̄
. הַמַּזְכִּֽיר׃
ham·maz·kîr.
the recorder .
וַיֹּ֤אמֶר
way·yō·mer
And said
אֲלֵיהֶם֙
’ă·lê·hem
to them
רַב־
raḇ-
-
שָׁקֵ֔ה
šā·qêh,
אִמְרוּ־
’im·rū-
נָ֖א
אֶל־
’el-
to
、 חִזְקִיָּ֑הוּ
ḥiz·qî·yā·hū;
כֹּֽה־
kōh-
אָמַ֞ר
’ā·mar
、 הַמֶּ֤לֶךְ
ham·me·leḵ
the king
הַגָּדוֹל֙
hag·gā·ḏō·wl
מֶ֣לֶךְ
me·leḵ
the king
、 אַשּׁ֔וּר
’aš·šūr,
of Assyria
מָ֧ה
māh
הַבִּטָּח֛וֹן
hab·biṭ·ṭā·ḥō·wn
הַזֶּ֖ה
haz·zeh
[is] this
אֲשֶׁ֥ר
’ă·šer
؟ בָּטָֽחְתָּ׃
bā·ṭā·ḥə·tā.
、 אָמַ֙רְתִּי֙
’ā·mar·tî
I say you speak of having
אַךְ־
’aḵ-
but
דְּבַר־
də·ḇar-
שְׂפָתַ֔יִם
śə·p̄ā·ṯa·yim,
עֵצָ֥ה
‘ê·ṣāh
וּגְבוּרָ֖ה
ū·ḡə·ḇū·rāh
and power
– לַמִּלְחָמָ֑ה
lam·mil·ḥā·māh;
for war
עַתָּה֙
‘at·tāh
עַל־
‘al-
in
מִ֣י
、 בָטַ֔חְתָּ
ḇā·ṭaḥ·tā,
do you trust
כִּ֥י
מָרַ֖דְתָּ
mā·raḏ·tā
. בִּֽי׃
bî.
against me .
、 הִנֵּ֣ה
hin·nêh
Look
בָטַ֡חְתָּ
ḇā·ṭaḥ·tā
עַל־
‘al-
in
מִשְׁעֶנֶת֩
miš·‘e·neṯ
the staff
、 הַקָּנֶ֨ה
haq·qā·neh
of reed
הָרָצ֤וּץ
hā·rā·ṣūṣ
הַזֶּה֙
haz·zeh
עַל־
‘al-
on
– מִצְרַ֔יִם
miṣ·ra·yim,
Egypt
אֲשֶׁ֨ר
’ă·šer
、 יִסָּמֵ֥ךְ
yis·sā·mêḵ
if leans
אִישׁ֙
’îš
a man
עָלָ֔יו
‘ā·lāw,
on that
וּבָ֥א
ū·ḇā
and it will go
、 בְכַפּ֖וֹ
ḇə·ḵap·pōw
וּנְקָבָ֑הּ
ū·nə·qā·ḇāh;
and pierce it
כֵּ֚ן
kên
so
פַּרְעֹ֣ה
par·‘ōh
[is] Pharaoh
מֶֽלֶךְ־
me·leḵ-
מִצְרַ֔יִם
miṣ·ra·yim,
לְכָֽל־
lə·ḵāl
to all
הַבֹּטְחִ֖ים
hab·bō·ṭə·ḥîm
. עָלָֽיו׃
‘ā·lāw.
in him .
וְכִי־
wə·ḵî-
But if
תֹאמַ֣ר
ṯō·mar
אֵלַ֔י
’ê·lay,
to me
אֶל־
’el-
in
יְהוָ֥ה
Yah·weh
– אֱלֹהֵ֖ינוּ
’ĕ·lō·hê·nū
our God
בָּטָ֑חְנוּ
bā·ṭā·ḥə·nū;
הֲלוֹא־
hă·lō·w-
[is it] not
、 ה֗וּא
hū,
He 、
אֲשֶׁ֨ר
’ă·šer
、 הֵסִ֤יר
hê·sîr
חִזְקִיָּ֙הוּ֙
ḥiz·qî·yā·hū
אֶת־
’eṯ-
-
בָּמֹתָ֣יו
bā·mō·ṯāw
וְאֶת־
wə·’eṯ-
and
מִזְבְּחֹתָ֔יו
miz·bə·ḥō·ṯāw,
וַיֹּ֤אמֶר
way·yō·mer
and said
לִֽיהוּדָה֙
lî·hū·ḏāh
、 וְלִיר֣וּשָׁלִַ֔ם
wə·lî·rū·šā·lim,
and Jerusalem
לִפְנֵ֛י
lip̄·nê
؟ הַמִּזְבֵּ֥חַ
ham·miz·bê·aḥ
הַזֶּ֖ה
haz·zeh
. תִּֽשְׁתַּחֲוֽוּ׃
tiš·ta·ḥă·wū.
וְעַתָּה֙
wə·‘at·tāh
הִתְעָ֣רֶב
hiṯ·‘ā·reḇ
、 נָ֔א
nā,
I urge you
אֶת־
’eṯ-
to
אֲדֹנִ֖י
’ă·ḏō·nî
הַמֶּ֣לֶךְ
ham·me·leḵ
the king
、 אַשּׁ֑וּר
’aš·šūr;
of Assyria
וְאֶתְּנָ֤ה
wə·’et·tə·nāh
and I will give
לְךָ֙
lə·ḵā
אַלְפַּ֣יִם
’al·pa·yim
、 סוּסִ֔ים
sū·sîm,
horses
אִם־
’im-
if
תּוּכַ֕ל
tū·ḵal
לָ֥תֶת
lā·ṯeṯ
to put
לְךָ֖
lə·ḵā
רֹכְבִ֥ים
rō·ḵə·ḇîm
. עֲלֵיהֶֽם׃
‘ă·lê·hem.
on them .
וְאֵ֣יךְ
wə·’êḵ
תָּשִׁ֗יב
tā·šîḇ,
will you repel
אֵ֠ת
’êṯ
-
פְּנֵ֨י
pə·nê
the face
פַחַ֥ת
p̄a·ḥaṯ
אַחַ֛ד
’a·ḥaḏ
of one
、 עַבְדֵ֥י
‘aḇ·ḏê
אֲדֹנִ֖י
’ă·ḏō·nî
of my master
הַקְטַנִּ֑ים
haq·ṭan·nîm;
the least
וַתִּבְטַ֤ח
wat·tiḇ·ṭaḥ
לְךָ֙
lə·ḵā
עַל־
‘al-
in
מִצְרַ֔יִם
miṣ·ra·yim,
לְרֶ֖כֶב
lə·re·ḵeḇ
؟ וּלְפָרָשִֽׁים׃
ū·lə·p̄ā·rā·šîm.
and horsemen ؟
וְעַתָּה֙
wə·‘at·tāh
הֲמִבַּלְעֲדֵ֣י
hă·mib·bal·‘ă·ḏê
יְהוָ֔ה
Yah·weh,
עָלִ֛יתִי
‘ā·lî·ṯî
I come up
עַל־
‘al-
הָאָ֥רֶץ
hā·’ā·reṣ
הַזֹּ֖את
haz·zōṯ
לְהַשְׁחִיתָ֑הּ
lə·haš·ḥî·ṯāh;
to destroy it
יְהוָה֙
Yah·weh
אָמַ֣ר
’ā·mar
אֵלַ֔י
’ê·lay,
to me
עֲלֵ֛ה
‘ă·lêh
go up
אֶל־
’el-
、 הָאָ֥רֶץ
hā·’ā·reṣ
land
הַזֹּ֖את
haz·zōṯ
. וְהַשְׁחִיתָֽהּ׃
wə·haš·ḥî·ṯāh.
and destroy it .
וַיֹּ֣אמֶר
way·yō·mer
And said
אֶלְיָקִים֩
’el·yā·qîm
וְשֶׁבְנָ֨א
wə·šeḇ·nā
and Shebna
וְיוֹאָ֜ח
wə·yō·w·’āḥ
and Joah
אֶל־
’el-
to
רַב־
raḇ-
-
、 שָׁקֵ֗ה
šā·qêh,
the Rabshakeh
、 דַּבֶּר־
dab·ber-
speak
、 נָ֤א
please
אֶל־
’el-
to
עֲבָדֶ֙יךָ֙
‘ă·ḇā·ḏe·ḵā
– אֲרָמִ֔ית
’ă·rā·mîṯ,
in Aramaic
כִּ֥י
שֹׁמְעִ֖ים
šō·mə·‘îm
אֲנָ֑חְנוּ
’ă·nā·ḥə·nū;
we
וְאַל־
wə·’al-
and not
תְּדַבֵּ֤ר
tə·ḏab·bêr
אֵלֵ֙ינוּ֙
’ê·lê·nū
to us
、 יְהוּדִ֔ית
yə·hū·ḏîṯ,
in Hebrew
בְּאָזְנֵ֣י
bə·’ā·zə·nê
in the hearing
הָעָ֔ם
hā·‘ām,
of the people
אֲשֶׁ֖ר
’ă·šer
עַל־
‘al-
on
. הַחוֹמָֽה׃
ha·ḥō·w·māh.
the wall .
、 וַיֹּ֣אמֶר
way·yō·mer
But said
רַב־
raḇ-
-
שָׁקֵ֗ה
šā·qêh,
הַאֶ֨ל
ha·’el
to
אֲדֹנֶ֤יךָ
’ă·ḏō·ne·ḵā
וְאֵלֶ֙יךָ֙
wə·’ê·le·ḵā
and to you
שְׁלָחַ֣נִי
šə·lā·ḥa·nî
אֲדֹנִ֔י
’ă·ḏō·nî,
לְדַבֵּ֖ר
lə·ḏab·bêr
אֶת־
’eṯ-
-
؟ הַדְּבָרִ֣ים
had·də·ḇā·rîm
הָאֵ֑לֶּה
hā·’êl·leh;
הֲלֹ֣א
hă·lō
and not
עַל־
‘al-
to
הָאֲנָשִׁ֗ים
hā·’ă·nā·šîm,
the men
הַיֹּֽשְׁבִים֙
hay·yō·šə·ḇîm
עַל־
‘al-
on
、 הַ֣חוֹמָ֔ה
ha·ḥō·w·māh,
the wall
לֶאֱכֹ֣ל
le·’ĕ·ḵōl
who will eat
אֶת־
’eṯ-
-
[חראיהם]
ḥar·’ê·hem
-
(צוֹאָתָ֗ם)
ṣō·w·’ā·ṯām,
וְלִשְׁתּ֛וֹת
wə·liš·tō·wṯ
and drink
אֶת־
’eṯ-
-
[שיניהם]
šê·nê·hem
-
(מֵימֵ֥י)
mê·mê
-
(רַגְלֵיהֶ֖ם)
raḡ·lê·hem
. עִמָּכֶֽם׃
‘im·mā·ḵem.
with you .
、 וַֽיַּעֲמֹד֙
way·ya·‘ă·mōḏ
And stood
רַב־
raḇ-
-
שָׁקֵ֔ה
šā·qêh,
וַיִּקְרָ֥א
way·yiq·rā
בְקוֹל־
ḇə·qō·wl-
with a voice
גָּד֖וֹל
gā·ḏō·wl
、 יְהוּדִ֑ית
yə·hū·ḏîṯ;
in Hebrew
、 וַיֹּ֕אמֶר
way·yō·mer
and said
שִׁמְע֗וּ
šim·‘ū,
אֶת־
’eṯ-
-
דִּבְרֵ֛י
diḇ·rê
the words
、 הַמֶּ֥לֶךְ
ham·me·leḵ
of the king
הַגָּד֖וֹל
hag·gā·ḏō·wl
מֶ֥לֶךְ
me·leḵ
the king
. אַשּֽׁוּר׃
’aš·šūr.
of Assyria .
כֹּ֚ה
kōh
אָמַ֣ר
’ā·mar
、 הַמֶּ֔לֶךְ
ham·me·leḵ,
the king
אַל־
’al-
not
יַשִּׁ֥א
yaš·ši
לָכֶ֖ם
lā·ḵem
חִזְקִיָּ֑הוּ
ḥiz·qî·yā·hū;
כִּ֥י
לֹֽא־
lō-
not
יוּכַ֖ל
yū·ḵal
he will be able
לְהַצִּ֥יל
lə·haṣ·ṣîl
. אֶתְכֶֽם׃
’eṯ·ḵem.
you .
וְאַל־
wə·’al-
יַבְטַ֨ח
yaḇ·ṭaḥ
אֶתְכֶ֤ם
’eṯ·ḵem
חִזְקִיָּ֙הוּ֙
ḥiz·qî·yā·hū
אֶל־
’el-
in
、 יְהוָ֣ה
Yah·weh
Yahweh
、 לֵאמֹ֔ר
lê·mōr,
saying
הַצֵּ֥ל
haṣ·ṣêl
יַצִּילֵ֖נוּ
yaṣ·ṣî·lê·nū
will deliver us
יְהוָ֑ה
Yah·weh;
לֹ֤א
not
תִנָּתֵן֙
ṯin·nā·ṯên
will be given
הָעִ֣יר
hā·‘îr
הַזֹּ֔את
haz·zōṯ,
בְּיַ֖ד
bə·yaḏ
מֶ֥לֶךְ
me·leḵ
of the king
. אַשּֽׁוּר׃
’aš·šūr.
of Assyria .
אַֽל־
’al-
Do not
תִּשְׁמְע֖וּ
tiš·mə·‘ū
אֶל־
’el-
to
– חִזְקִיָּ֑הוּ
ḥiz·qî·yā·hū;
ס
s
-
כִּי֩
כֹ֨ה
ḵōh
אָמַ֜ר
’ā·mar
הַמֶּ֣לֶךְ
ham·me·leḵ
the king
、 אַשּׁ֗וּר
’aš·šūr,
of Assyria
עֲשֽׂוּ־
‘ă·śū-
אִתִּ֤י
’it·tî
with me
、 בְרָכָה֙
ḇə·rā·ḵāh
[by a] present
וּצְא֣וּ
ū·ṣə·’ū
and come out
אֵלַ֔י
’ê·lay,
to me
וְאִכְל֤וּ
wə·’iḵ·lū
and eat
אִישׁ־
’îš-
、 גַּפְנוֹ֙
gap̄·nōw
וְאִ֣ישׁ
wə·’îš
、 תְּאֵנָת֔וֹ
tə·’ê·nā·ṯōw,
וּשְׁת֖וּ
ū·šə·ṯū
and drink
אִ֥ישׁ
’îš
מֵי־
mê-
the waters
– בוֹרֽוֹ׃
ḇō·w·rōw.
of his own cistern
עַד־
‘aḏ-
בֹּאִ֕י
bō·’î
וְלָקַחְתִּ֥י
wə·lā·qaḥ·tî
אֶתְכֶ֖ם
’eṯ·ḵem
אֶל־
’el-
to
אֶ֣רֶץ
’e·reṣ
、 כְּאַרְצְכֶ֑ם
kə·’ar·ṣə·ḵem;
אֶ֤רֶץ
’e·reṣ
דָּגָן֙
dā·ḡān
、 וְתִיר֔וֹשׁ
wə·ṯî·rō·wōš,
and new wine
אֶ֥רֶץ
’e·reṣ
לֶ֖חֶם
le·ḥem
. וּכְרָמִֽים׃
ū·ḵə·rā·mîm.
and vineyards .
פֶּן־
pen-
יַסִּ֨ית
yas·sîṯ
אֶתְכֶ֤ם
’eṯ·ḵem
חִזְקִיָּ֙הוּ֙
ḥiz·qî·yā·hū
、 לֵאמֹ֔ר
lê·mōr,
saying
יְהוָ֖ה
Yah·weh
יַצִּילֵ֑נוּ
yaṣ·ṣî·lê·nū;
will deliver us
הַהִצִּ֜ילוּ
ha·hiṣ·ṣî·lū
אֱלֹהֵ֤י
’ĕ·lō·hê
the gods
הַגּוֹיִם֙
hag·gō·w·yim
of the nations
אִ֣ישׁ
’îš
אֶת־
’eṯ-
of
אַרְצ֔וֹ
’ar·ṣōw,
מִיַּ֖ד
mî·yaḏ
מֶ֥לֶךְ
me·leḵ
of the king
؟ אַשּֽׁוּר׃
’aš·šūr.
of Assyria ؟
אַיֵּ֞ה
’ay·yêh
אֱלֹהֵ֤י
’ĕ·lō·hê
the gods
חֲמָת֙
ḥă·māṯ
؟ וְאַרְפָּ֔ד
wə·’ar·pāḏ,
and Arpad ؟
אַיֵּ֖ה
’ay·yêh
אֱלֹהֵ֣י
’ĕ·lō·hê
the gods
؟ סְפַרְוָ֑יִם
sə·p̄ar·wā·yim;
וְכִֽי־
wə·ḵî-
and indeed
הִצִּ֥ילוּ
hiṣ·ṣî·lū
אֶת־
’eṯ-
-
שֹׁמְר֖וֹן
šō·mə·rō·wn
؟ מִיָּדִֽי׃
mî·yā·ḏî.
from my hand ؟
מִ֗י
mî,
בְּכָל־
bə·ḵāl
אֱלֹהֵ֤י
’ĕ·lō·hê
the gods
、 הָֽאֲרָצוֹת֙
hā·’ă·rā·ṣō·wṯ
of lands
הָאֵ֔לֶּה
hā·’êl·leh,
אֲשֶׁר־
’ă·šer-
הִצִּ֥ילוּ
hiṣ·ṣî·lū
אֶת־
’eṯ-
-
אַרְצָ֖ם
’ar·ṣām
、 מִיָּדִ֑י
mî·yā·ḏî;
from my hand
כִּֽי־
kî-
יַצִּ֧יל
yaṣ·ṣîl
יְהוָ֛ה
Yah·weh
אֶת־
’eṯ-
-
יְרוּשָׁלִַ֖ם
yə·rū·šā·lim
؟ מִיָּדִֽי׃
mî·yā·ḏî.
from my hand ؟
、 וַֽיַּחֲרִ֔ישׁוּ
way·ya·ḥă·rî·šū,
וְלֹֽא־
wə·lō-
and not
עָנ֥וּ
‘ā·nū
אֹת֖וֹ
’ō·ṯōw
– דָּבָ֑ר
dā·ḇār;
a word
כִּֽי־
kî-
מִצְוַ֨ת
miṣ·waṯ
הַמֶּ֥לֶךְ
ham·me·leḵ
of the king
הִ֛יא
、 לֵאמֹ֖ר
lê·mōr
saying
לֹ֥א
not
. תַעֲנֻֽהוּ׃
ṯa·‘ă·nu·hū.
do answer him .
וַיָּבֹ֣א
way·yā·ḇō
And came
、 אֶלְיָקִ֣ים
’el·yā·qîm
בֶּן־
ben-
、 חִלְקִיָּ֣הוּ
ḥil·qî·yā·hū
of Hilkiah
אֲשֶׁר־
’ă·šer-
עַל־
‘al-
、 הַ֠בַּיִת
hab·ba·yiṯ
the household
וְשֶׁבְנָ֨א
wə·šeḇ·nā
and Shebna
、 הַסּוֹפֵ֜ר
has·sō·w·p̄êr
the scribe
、 וְיוֹאָ֨ח
wə·yō·w·’āḥ
and Joah
בֶּן־
ben-
、 אָסָ֧ף
’ā·sāp̄
of Asaph
、 הַמַּזְכִּ֛יר
ham·maz·kîr
the recorder
אֶל־
’el-
to
חִזְקִיָּ֖הוּ
ḥiz·qî·yā·hū
、 קְרוּעֵ֣י
qə·rū·‘ê
torn
בְגָדִ֑ים
ḇə·ḡā·ḏîm;
with [their] clothes
וַיַּגִּ֣ידוּ
way·yag·gî·ḏū
and told
ל֔וֹ
lōw,
אֵ֖ת
’êṯ
-
דִּבְרֵ֥י
diḇ·rê
the words
רַב־
raḇ-
of
. שָׁקֵֽה׃
šā·qêh.
the Rabshakeh .
ס
s
-